Tante Riek
Beeld: Tante Riek
Jaar: 05-05-1955
Kunstenaar: Gerrit Bolhuis (beeld)
J. Both (plaquette)
Materiaal: steen en brons
Plaats: Winterswijk - Mevr. Kuipers-Rietbergplein
Bijzonderheden: aan de voorzijde van de sokkel staat:
"De vijand weerstaan"
aan de achterzijde op de sokkel staat:
't geloof heeft haar gedragen
de liefde gaf haar kracht
de hoop deed niet versagen
tot redding was gebracht
(van: F.C. Zwaal - predikant te Winterswijk)
Het beeld stelt een jonge vrouw voor. Zij staat symbool voor alle vrouwen in het verzet. Het (opgejaagde) hert staat symbool voor allen die opgejaagd en vervolgd werden.
In 2005 is het beeld voor het laatst opgeknapt.De gemetselde poort waar het beeld op stond werd vervangen door een gemetselde sokkel.
In de nabijheid van het beeld staat ook nog een kleine stenen sokkel met een plaquette.
Op de plaquette staat onderstaande tekst:
Hier staat u voor het monument dat opgericht
werd ter nagedachtenis van mevrouw H.Th. Kuipers-Rietberg
(tante Riek) en ter ere van de Nederlandse vrouwen in het verzet.
Tante Riek nam het initiatief tot oprichting van de landelijke
organisatie voor hulp aan onderduikers (de l.o.) die in de
oorlogsjaren 1940-1945 ongeveer 300.000 onderduikers verzorgde
en daardoor zeer veel bijdroeg tot de bevrijding van ons vaderland.
Zij werd geboren 26 mei 1893 te Winterswijk en stierf op
27 december 1944 in het concentratiekamp te Ravensbrück
H.K.H. Prinses Wilhelmina der Nederlanden
onthulde dit monument op 4 mei 1955.
(JJBoth / tekst: A.L.H. Vrede)
"Tante Riek" is dus de schuilnaam voor mevr. Helena Theodora Kuipers-Rietberg. Zij wordt gerekend tot één der grootste
verzetshelden in Nederland.
Al vrij snel na invallen van de Duitsers in Nederland begon zij met onderdak verlenen aan Joden en geallieerden in haar
eigen huis. Verder probeerde zij onderduikers op andere adressen onder te brengen.
Samen met Frits Slomp - gereformeerde predikant uit Heemse (Overijssel) - zette zij een landelijk netwerk op waaruit de
Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers (LO) ontstond. Deze organisatie wist zo'n 300.000 mensen te onttrekken
aan de wrede handen van de Duitse beulen.
Op 19 augustus 1944 werden mevr. Rietberg-Kuipers en haar man gearresteerd door de Duitsers, verraden door Miep Oranje,
een V-Män.
De term V-Män of (V-Frau) werd gebezigd voor mannen en vrouwen die voor de Duitsers werkten. Zij speurden naar onderge-
doken verzetstrijders, Joden en geallieerden en brachten hen aan bij de Duitse bezetters.
Nadat tante Riek eind augustus in Vught gevangen werd gezet, werd ze 2 weken later (6 september ) op transport gesteld naar
Ravensbrück, waar ze enkele maanden later overleed, mogelijk aan een longontsteking en/of typhus.