Ait Ben Haddou - Tizi-n-Tichka pas
De laatste dagen
We beginnen aan het laatste gedeelte van onze rondreis door Marokko. Vandaag vertrekken we richting Marrakesh waar we de laatste twee dagen zullen verblijven. Maar voor we daar arriveren hebben we nog het een en ander onderweg te bezoeken.
Kasbah 'Ait Ben Haddou'
De stad Aït-Ben-Haddou staat sinds 1987 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. De stad is vooral bekend als filmlocatie. Een twintigtal films zijn hier al opgenomen. De bekendste zijn "The Prince of Persia"' en 'The Gladiator'.
Vooral films waarin een bijbelse locatie gevraagd wordt zijn hier opgenomen. Enkele films in dit genre zijn "Jezus of Nazareth", 'The last temptation of Christ', "Babel', en in 2014 nog "The son of God.
De meeste inwoners wonen tegenwoordig aan de overkant van de rivier in stenen huizen. In het gedeelte dat dient als filmlocatie wonen nog slechts vijf gezinnen. In dit gedeelte vinden we ook alleen maar lemen huizen.
Het voordeel van de lemen huizen is dat ze met natuurlijk materiaal gebouwd zijn (duurzaamheid): klei, hout en riet of stro.
Nadeel is dat de huizen iedere twee jaar opnieuw 'gepleisterd' dienen te worden. Door de dikte van de muren - soms tot 80 cm - blijft het binnen wel heerlijk koel. Op de laatste foto zien we de thans droge rivierbedding als scheiding van de twee delen van het stadje.
Het oude stadje dat tegen de rotsen aan gelegen is kun je bezoeken. Tot 1956 moest je dan wel de al dan niet droge rivier oversteken.
Maar toen in 1956 de koningin van Marokko het stadje wilde bezoeken werd er voor haar een speciale brug aangelegd. (zie foto hiernaast)
En nu kan iedereen met droge voeten de rivier oversteken.
Op de foto hiernaast zien we - iets rechts van het midden - een ronde pot gemetseld op de hoek waar twee muren samen komen.
Die pot heeft gediend als pot waar de maaltijd in bereid is, die de bewoners aan genodigden hebben gegeven bij het bewonen van hun nieuwe huis. Om geluk af te dwingen voor een gelukkige bewoning van het huis is deze pot omgekeerd op een muur gemetseld.
Als je besluit om het oud stadje te bezoeken loop je een mooie, - en niet zo'n moeilijke route - naar boven. Onderweg kom je enkele bewoners van het stadje tegen en zie je handelaren die hun waren uitgestald hebben om nog een paar dirham aan de toeristen te kunnen verdien.
Eenmaal boven kun je genieten van mooie vergezichten.
Arganolie
In de omgeving van Essaouira en Agadir - dat is in het zuidwesten van Marokko - groeien de Arganbomen. Nergens ter wereld kom je deze bomen verder nog tegen. De vrucht van deze boom is de argannoot, die in deze regio werk geeft aan vrouwen die uit deze noten weer olie kunnen winnen. Dat doen ze door de noten één voor één met een steen kapot te slaan en de kern er uit te halen. Deze pitten gaan door een primitieve handmolen, die door de dames in beweging wordt gebracht en gehouden. De zo gewonnen olie is bedoeld voor cosmetische handel en voedselproducten. Veel van deze producten zijn bedoeld voor de export.
Nadat de dames hun inkopen aan cosmetische artikelen hebben gedaan - en de mannen vooral gesnoepd hebben van de stukjes brood met pindakaas en andere sausjes, eveneens gemaakt uit de arganolie - gebruiken we een heerlijke lunch in een naburige horecagelegenheid.
Vervolgens gaan we weer de bus in om de reis door de bergen te vervolgen. We rijden door een prachtig berggebied waarin we op 2260 meter het hoogste punt van onze rondreis - en het hoogste punt in Noord-Afrika - hopen te bereiken, de:
Tizi-n-Tichka-pas
Tizi-n-Tichka is een col gelegen tussen Ouazazate en Marrakesh over het Hoog-Atlasgebergte. Via kronkelige wegen, haarspeldbochten en tussen hoge bergen en diepe dalen bereik je deze pas. En op de top: natuurlijk weer de onvermoeibare Berbers die producten proberen te slijten. Zo maar met spullen in een tas of in een winkeltje langs de weg. De weg is aangelegd door de Fransen in 1936 en maakt deel uit van de Nationale Route 9. In de wintermaanden (november -maart) kan het gebeuren dat de pas afgesloten wordt vanwege sneeuwval. En dan rest er niets anders dan 600 kilometer om te rijden.