Marokko - allerlei
Hieronder volgen nog enkele weetjes die we te horen hebben gekregen:
aardbevingen
Van tijd tot tijd wordt Marokko getroffen door een aardbeving. Vaak is dat op de breuklijnen die in het Atlas- of het Rifgebergte lopen.
De laatste aardbeving van enige importantie vond plaats in de late avond van 8 september 2023 op ruim 70 kilometer afstand van Marrakesh. De stad werd echter wel getroffen. Het Bahiapaleis werd behoorlijk beschadigd. In 1960 was er een grote aardbeving in Agadir, waarbij ruim 12.000 mensen het leven verloren.
- Kinderen uit et aardbevingsgebied werden bij hun ouders weggehaald en werden in internaten ondergebracht in Casablanca, zodat hun studie gewoon door kon gaan.
aardbevingsschade aan het Bahia-paleis
Berbers
Berber-verkoper in traditionele kledij
De Berbers zijn in de 7e eeuw de eerste bewoners van Marokko. Zelf noemen ze zich 'Amazigh', wat wij zouden vertalen met 'vrije man'. Vel Berbers levn nog volgens oude tradities een nomadenbestaan, zeker in de dunbevolkte berggebieden.
- Berber is eigenlijk een scheldwoord dat is afgeleid van ‘barbaar’, of ‘barbaros’.
Mensen die een goede Romeinse of Griekse beschaving ontberen.
bouwen in Marokko
Bij de Islamitische bouw tref je geen geen balkons aan. Hun zicht is naar binnen gericht, dit in tegenstelling bij de bouw in Joodse wijken waar wel balkons zijn en de blik naar buiten gericht is.
In berggebieden en afgelegen dorpjes treffen we veel lemen huisjes aan. Deze hebben muren tot een dikte van 80 cm. Hierdoor blijft het binnen lekker koel, ondanks buitentemperaturen tot 40 graden.
Bij een aantal huizen zie je betonijzers boven het huis uitsteken. Dat is een teken dat het geld op is en de bouw tijdelijk gestaakt is. (zie foto)
In de Moorse bouwstijl treffen we veel het gebruik van geometrische figuren aan. Verder valt het gebruik op van hoefijzerbogen en zijn de plafonds afgewerkt met stucwerk (gips), houtsnijwerk en tegels. (mozaïek). Ook de binnentuinen (riads/patio’s) zijn vaak afgewerkt met mooie tegelmotieven. De Moorse bouwstijl vindt zijn oorsprong in de Berbercultuur.
bescherming voedselvoorraden, geheimen en belangrijke data
De Berbers bewaarden hun voedsel vaak op andere plaatsen dan hun woonplaats. Hiermee voorkwamen ze dat ze bij een overval waarbij de vijand hun huis binnendrong, meteen hun voedselvoorraden kwijt raakten.
Kadastrale gegevens en andere belangrijke gegevens die niet in handen mochten komen van anderen werden op de binnenzijde van bamboehout geschreven.
Ook maakte men gebruik van een soort geheimschrift: men schreef met een oplossing van theedrab en suiker een mededeling op papier. Daarna werd het papier min of meer geschroeid waardoor de suiker caramelliseerde en zo de boodschap prijs werd gegeven.
defensie:
Marokko kent geen ministerie van defensie. De krijgsmacht, het leger, valt direct onder het bevel van de koning.
Zowel jongens als meisjes moeten vanaf hun 18e levensjaar verplicht 1,5 jaar in dienst.
Het soldij dat men in het leger krijgt stelt niet veel voor. Het hangt een beetje van je opleiding en rang af wat je gaat verdienen, maar het loopt uiteen van € 100 tot € 200. Dat is dan wel belastingvrij.
gezondheidszorg
Men kent hier geen huisarts. De artsen werken in ziekenhuizen of in privéklinieken. De beste hulp vind je in de privéklinieken, maar daar ben je ook wel duurder uit. Je moet ook eerst betalen alvorens je geholpen wordt.,Als je niet verzekerd bent (inmiddels is 70% van de Marokkaanse bevolking wel verzekerd) ben je afhankelijk van de goedheid (lees: betaling) door je familie (familiemantel) of zelfs de buren (buurtmantel). In de publieke sector bestaan lange wachtlijsten.
Voor ernstige ziektes ga je naar het ziekenhuis van Marrakesh of Casablanca
Voor kinderen zijn bepaalde injecties verplicht. Kinderen moeten die vaccinatie eerst krijgen alvorens je het kind kunt laten registreren.
Islam - dopen
Het islamitisch geloof stamt voor 75% af van het Joodse geloof. Vele dingen vind je in beide geloven terug. Over de Islam is de laatste decennia in Nederland veel kennis opgedaan.
Maar soms hoor je nog van die aparte weetjes, zoals de doop van een baby:
Bij de doop in het Islamitisch geloof zijn de vader, de opa en de peetoom aanwezig. De peetoom draagt het kind binnen en fluistert de eerste regel/wet van de koran in het oor van de dopeling.
Op de zevende dag wordt het haar bij het kindje geknipt. Het gewicht van het haar is het gewicht van even zo veel karaat goud of zilver, dat besteed moet worden aan het geven van een doopfeest.
Heeft het kindje bijna geen haar, dan is het volgens Mustafa ‘een "Hollands kindje” en hoeft er niet veel besteed te worden aan het feest. (grapje !)
Olijven
Bij iedere maaltijd staan er wel olijven op tafel. De kleur van de olijven geeft aan in welke maand ze geoogst zijn.
De groene olijven zijn geoogst in september, de rode olijven zijn in november geoogst, en de zwarte olijven zijn geoogst in januari.
De olijven worden zo gegeten of gebruikt om olijfolie van te maken. Om er olijfolie van te maken moeten de olijven geperst worden.
Olie-opbrengst na de eerste persing is de "Extra Vierge". Deze is bedoeld om mee te koken. De olie-opbrengst na de tweede persing is de "Vierge", bedoeld om mee te bakken. Tenslotte is er nog een derde persing. De olie die dat oplevert kan gebruikt worden als lampenolie
Van het pulp dat daarna overblijft schept men het schuim af en gebruikt dat om zwarte zeep van te maken.
onderwijs
In Marokko gaanKinderen gaan van hun 5e tot hun 18e naar school; daar wordt de basis gevormd. Daarbij wordt veel aandacht geschonken aan het bestuderen van de koran, de sharia en de grondwet.
Na hun 18e jaar kunnen ze kiezen om een vervolgstudie te doen. Als je daarvoor slaagt, bv . voor onderwijzer, arts of advocaat, moet je eerst 4 jaar lang in een kleine gemeenschap werken voor een karig loon. Zo doe je iets terug voor de gemeenschap, omdat je hebt mogen studeren. Doe je dit niet en ga je direct naar een grotere plaats dan moet je alle studiekosten terug betalen.
De verdiensten van een leerkracht liggen tussen tussen de € 500 en 5 800 per maand.
suiker
Marokkanen kun je wel betitelen als 'zoetekauwen'. Hun koekjes zijn uitzonderlijk zoet en hetzelfde geldt eigenlijk ook voor de muntthee die ze zetten. Suiker is in Marokko een luxe-product. Bij geboorte, rouw en trouw of op verjaardagen wordt er vaak een blok suiker met een gewicht van 2 kg. cadeau gegeven. De suiker heeft dan de vorm van een kegel. Suiker is hier dus best wel kostbaar. Heb je te veel suiker cadeau ontvangen dan kun je het zo weer verkopen bij de dichtsbijzijnde kruidenier.
tatoeages
Wees voorzichtig met het zetten van zwarte henna-tatoeages. zie:
https://www.tattooplatform.nl/tattoo-nieuws/gevaar-zwarte-henna-tattoos
In de islam worden tatoeages verboden. De gedachte hierachter is, dat je het lichaam terug moet geven zoals je het gekregen hebt. En daar horen dan geen tatoeages bij.
Men mag het lichaam wel versieren met de niet-permanente henna-tatoeages. Henna-tatoeages zijn in de ogen van de moslims bescherming tegen ziektes en/of demonen.
Tatoeages zijn ook een soort communicatiemiddel, ze betekenen wat, ze dragen wat uit. Zo kan een bepaalde tatoeage bij jonge vrouwen betekenen "ik ben nog vrij" .
Je kunt het vergelijken met klederdrachten - of accessoires die bij klederdrachten horen - in ons land. Rouw of trouw, protestant of katholiek is dan ook aan kleding en accessoires te herkennen.
vrouwen (Berber-)
De rol van een Berbervrouw is absoluut niet altijd die van een ondergeschikte. Niet zelden komt het voor dat de Berbervrouw stamhoofd is en de Berbercultuur bewaart door het doorgeven van tradities, verhalen en gewoontes. Om meer te weten te komen over de belangrijke rol die een Berbervrouw speelt kun je het beste onderstaande link aanklikken voor boeiende informatie.
tot slot
een prachtig Marokkaans spreekwoord, dat onze reisleider Mustafa ons nog meegaf:
Als je niet weet waar je naar toe gaat, weet dan tenminste waar je vandaan komt!